Ankara Vilayet Salnamelerinde (h. 1308/ m. 1891 ve h. 1318/ m. 1900 tarihli) adı Kutluhan Camii ve yapım tarihi h. 608 / m. 1211 olarak geçmektedir. Yakın zamana kadar caminin giriş kapısının üzerinde bulunan ve tarihine ebced hesabı (tarih düşürme sanatı) ile ışık tutan kitabesinde “haza camiî şerif, kâ’be-i uşşâkî, güftüm tarih, încâ yegâh” sözleri yazılıydı. Bu sözlerin Türkçe karşılığı: “Bu camii şerif, âşıklar Ka’be’si, tarihini söyledim, bu tekten bir yer” şeklindedir.

Romalılardan kalma eski bir yerleşim yerinde, tarihi Kral Yolu üzerinde bulunan bölgeye Selçukluların hâkim olmasından sonra yapılmış bir hanın camisi olarak inşa edildiği sanılan Kutluhan Camii, etrafında uzun süre yerleşimin olmaması ve tahrif edilmesinden bir süre sonra bölgeye yerleşen Melamiler tarafından 16.yy’da yeniden inşa edilmiştir.

Yapılan araştırmalarda buranın zaman içerisinde câmi, tekke, türbe ve mektep olmak üzere küçük bir külliyeden müteşekkil olduğu anlaşılmıştır. Günümüze bu külliyeden sadece cami ve türbe ulaşmıştır. Caminin beden duvarları moloz taş, yığma sistem ile inşa edilmiştir. İçte ve dışta düzgün kesme taş kaplama kullanılmıştır.

Melamilerden sonra kaderine terkedilmiş bir halde, uzun bir dönem üstü açık, metruk ve viran bir halde bulunan cami ve türbe, Ankara Vakıflar Bölge Müdürlüğünce yapılan restorasyon çalışmasından sonra Haymana Belediyesi tarafından 20 Temmuz 2021 tarihinde, Kurban Bayramı’nın ilk günü yeniden ibadete ve ziyarete açılmıştır.